2025ರ ಕನ್ನಡ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ಕರ್ನಾಟಕ ಮತ್ತು ಸುತ್ತಲಿನ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬಳಸಲ್ಪಡುವ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಚಂದ್ರ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ಆಗಿದ್ದು, ಇದು ಹಿಂದೂ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮತ್ತು ಆಚರಣೆಗಳಿಗೆ ತೀವ್ರ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದೆ. 2025 ವರ್ಷವು ಕನ್ನಡಿಗರು ಜಗತ್ತಿನಾದ್ಯಂತ ಆಚರಿಸುವ ಹಲವು ಹಬ್ಬಗಳು, ಧಾರ್ಮಿಕ ಆಚರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಮುಖ ಸಂದರ್ಭಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಈ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ, 2025ರ ಕನ್ನಡ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ನ್ನು ಪೂರ್ತಿಯಾಗಿ ವಿಶ್ಲೇಷಿಸೋಣ, ಇದರಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಹಬ್ಬಗಳು, ರಜಾದಿನಗಳು ಮತ್ತು ಶುಭ ದಿನಗಳನ್ನು ತಲುಪಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಲಿದ್ದೇವೆ.
ಕನ್ನಡ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ನ ರಚನೆ
ಕನ್ನಡ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ಚಂದ್ರ-ಸೌರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ರಚನೆಯಾಗಿದೆ. ಇದರ ತಿಂಗಳುಗಳು ಚಂದ್ರನ ಹಂತಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ವಿಭಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದು, ವರ್ಷಗಳು ಸೌರ ಚಕ್ರದೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಪ್ರತಿ ತಿಂಗಳು ಅಮಾವಾಸ್ಯೆಯಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮುಂದಿನ ಅಮಾವಾಸ್ಯೆಯವರೆಗೆ ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತದೆ. ವರ್ಷಕ್ಕೆ 12 ತಿಂಗಳುಗಳಿವೆ, ಮತ್ತು ಈ ತಿಂಗಳುಗಳು ಹಿಂದೂ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ಅನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತವೆ.
ತಿಂಗಳುಗಳು:
- ಚೈತ್ರ
- ವೈಶಾಖ
- ಜ್ಯೇಷ್ಠ
- ಆಷಾಢ
- ಶ್ರಾವಣ
- ಭಾದ್ರಪದ
- ಆಶ್ವಯುಜ
- ಕಾರ್ತಿಕ
- ಮಾರ್ಗಶಿರ
- ಪುಷ್ಯ
- ಮಾಘ
- ಫಾಲ್ಗುಣ
ಪ್ರತಿ ತಿಂಗಳು ತನ್ನದೇ ಆದ ವಿಶಿಷ್ಟ ಹಬ್ಬಗಳು, ಉಪವಾಸಗಳು ಮತ್ತು ಶುಭ ದಿನಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ, ಈ ತಿಂಗಳುಗಳು ವಿಭಿನ್ನ ದೇವತೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ, ಹೀಗಾಗಿ ಋತುವಿನ ಬದಲಾವಣೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಭ್ರಮಾಚರಣೆಗಳನ್ನು ತರುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
2025ರ ಕನ್ನಡ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ನ ಪ್ರಮುಖ ಹಬ್ಬಗಳು ಮತ್ತು ರಜಾದಿನಗಳು
ಜನವರಿ – ಫಾಲ್ಗುಣ / ಚೈತ್ರ
- ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ (ಜನವರಿ 15, 2025):
ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಹಬ್ಬವು ಕನ್ನಡಿಗರು ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಭಾರತಾದ್ಯಂತ ಆಚರಿಸಲಾಗುವ ಮುಖ್ಯ ಹಬ್ಬವಾಗಿದೆ. ಇದು ಚಕ್ರದತ್ತ ಸೋರಿದ ಸೂರ್ಯನ ಮಕರ ರಾಶಿಗೆ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ಹಬ್ಬವಾಗಿದ್ದು, ಕೃಷಿ ಪ್ರಕಾರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಪ್ರಮುಖ ಹಬ್ಬವಾಗಿದೆ. ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ದಿನವನ್ನು ಹೊಸ ಪ್ರಾರಂಭಗಳಿಗಾಗಿ ಅತ್ಯಂತ ಶುಭಕರ ದಿನವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಎಳ್ಳು ಮತ್ತು ಬೆಲ್ಲದ ವಿನಿಮಯದ ಮೂಲಕ ಬಾಂಧವ್ಯವನ್ನು ಸಿಹಿತನದಿಂದ ಪರಿವರ್ತಿಸುತ್ತವೆ. “ಎಳ್ಳು ಬೆಲ್ಲ ತಿನ್ನಿ, ಓಳ್ಳೇನು ಮಾತಾಡಿ” ಎಂಬ ಮಾತಿನ ಮೂಲಕ ಹಬ್ಬದ ಪ್ರಯುಕ್ತ ಬಾಂಧವ್ಯವನ್ನು ಗಟ್ಟಿಗೊಳಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ವಿಶೇಷ ಭಜ್ಜಿ, ಪಾಯಸ ಮತ್ತು ಸಿಹಿತಿಂಡಿಗಳೂ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ, ಕರ್ನಾಟಕದ ಹಲವೆಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಬಳ, ಹೋದಾ ಹಾಗೂ ಹಕ್ಕಿ ಹಿಡಿತದಂತಹ ಸ್ಥಳೀಯ ಕ್ರೀಡಾಕೂಟಗಳನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಹಬ್ಬದ ದಿನ ಹೊಸ ಗೃಹಪ್ರವೇಶ, ಹೊಲದ ಕೆಲಸ, ಅಥವಾ ಯಾವುದಾದರೂ ಹೊಸ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಆರಂಭಿಸಲು ಅತ್ಯಂತ ಉತ್ತಮ ದಿನವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ.
- ರಥಸಪ್ತಮಿ (ಜನವರಿ 28, 2025):
ರಥಸಪ್ತಮಿ ಹಬ್ಬವು ಸೂರ್ಯನಿಗೆ ಅರ್ಪಣೆ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟ ಒಂದು ವಿಶೇಷ ದಿನವಾಗಿದೆ. ಸೂರ್ಯನನ್ನು ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಐಶ್ವರ್ಯದ ದೇವತೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ಹಬ್ಬದಂದು ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಸೂರ್ಯೋದಯದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯನಿಗೆ ಪೂಜೆ ಸಲ್ಲಿಸುವ ಮೂಲಕ ಶ್ರದ್ಧಾವಂತರನ್ನು ಆಶೀರ್ವದಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ದಿನ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ ಪೂಜೆಗಳು, ಯಜ್ಞ ಮತ್ತು ಹೋಮಗಳನ್ನು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಭಕ್ತರು ತಮ್ಮ ಕುಟುಂಬದ ಸೌಖ್ಯ ಮತ್ತು ದೀರ್ಘಾಯುಷ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಸೂರ್ಯನ ಆರಾಧನೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ರಥಸಪ್ತಮಿ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯನ ವಿಗ್ರಹವನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿ, ವಿಶೇಷ ಅರಿಶಿನ, ಕಂಕುಮ, ಹೂವುಗಳಿಂದ ಅಲಂಕರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ರಥಸಪ್ತಮಿಯ ದಿನ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ ಪಾಕಕಲೆಯನ್ನು ಮಾಡುವ ಪದ್ಧತಿಯನ್ನು ಸಹ ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ, ಮತ್ತು ಇದರ ಹಿಂದೆ ‘ಹೆಚ್ಚಿನ ಆಹಾರದಿಂದ ಸಂಪತ್ತು ಬರುತ್ತದೆ’ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆ ಇದೆ.
ಫೆಬ್ರವರಿ – ಚೈತ್ರ
- ಮಹಾಶಿವರಾತ್ರಿ (ಫೆಬ್ರವರಿ 25, 2025):
ಮಹಾಶಿವರಾತ್ರಿ ಹಬ್ಬವು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಪವಿತ್ರ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯ ಹಬ್ಬ. ಇದು ದೇವಾದಿ ದೇವ ಶಿವನಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿತವಾಗಿದ್ದು, ಶಿವನ ಕೃಪೆಗೆ ಪಾತ್ರವಾಗಲು ಸಾವಿರಾರು ಭಕ್ತರು ಈ ದಿನವನ್ನು ಜಾಗರಣದ ಮೂಲಕ ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಉಪವಾಸವಿದ್ದು, ರಾತ್ರಿಯ ಪೂರ್ತಿ ಶಿವನ ಭಜನೆ, ಕೀರ್ತನೆ ಮತ್ತು ಮಂತ್ರಜಪದ ಮೂಲಕ ಆರಾಧನೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಶಿವನಿಗೆ ಅಭಿಷೇಕ ಮಾಡುವುದು ಮಹಾಶಿವರಾತ್ರಿಯುಳ್ಳ ಪ್ರಮುಖ ಭಾಗ, ಮತ್ತು ಇದರ ಮೂಲಕ ಕುಟುಂಬದ ಸಮಾಧಾನ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಬೇಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಶಿವನ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಅಭಿಷೇಕ, ಹೋಮ, ಮತ್ತು ಪೂಜೆಗಳನ್ನು ಆ ದಿನ ಆಯೋಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಆತ್ಮಶುದ್ಧಿಯ ಹಬ್ಬವಾಗಿ ಪರಿಚಯಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ, ಮತ್ತು ಶರಣಾಗತಿ ಮತ್ತು ಸತ್ಯವಂತರಿಗೆ ಶಿವನ ಅನುಗ್ರಹ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆಯಿದೆ. ಮಹಾಶಿವರಾತ್ರಿಯಂದು ಕುಂಟುಬದ ಸಮಸ್ತ ಸದಸ್ಯರೂ ಒಟ್ಟಾಗಿ ಪೂಜೆ ಮಾಡಿದರೆ ಅದರ ಪುಣ್ಯವು ಇನ್ನಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚುತ್ತದೆ ಎಂದು ದೇವತಾ ಶಾಸ್ತ್ರ ಹೇಳುತ್ತದೆ.
ಮಾರ್ಚ್ – ಚೈತ್ರ / ವೈಶಾಖ
- ಉಗಾದಿ (ಮಾರ್ಚ್ 30, 2025):
ಉಗಾದಿ ಹಬ್ಬವು ಕನ್ನಡಿಗರ ಕನ್ನಡ ನೂತನ ವರ್ಷಾಚರಣೆಯುಳ್ಳ ವಿಶೇಷ ಹಬ್ಬವಾಗಿದೆ. ಇತರ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಹಬ್ಬವನ್ನು ‘ಗುದಿಪಾಡ್ವ’ ಅಥವಾ ‘ಯುಗಾದಿ’ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಈ ಹಬ್ಬದಂದು ಹೊಸ ಪ್ರಾರಂಭಕ್ಕೆ ಪ್ರತೀಕವಾಗಿ ಮನೆಗಳನ್ನು ಸ್ವಚ್ಛಗೊಳಿಸುತ್ತಾರೆ, ಹೊಸ ಬಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಧರಿಸುತ್ತಾರೆ, ಮತ್ತು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಆಹಾರಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಹೋಳಿಗೆ, ಓಬ್ಬಟ್ಟು, ಬೇಳೆ ಹುಳಿ ಮೊದಲಾದ ತಿನಿಸುಗಳು ಈ ಹಬ್ಬದ ಭಾಗವಾಗಿವೆ. ಈ ದಿನದಂದು ಪಂಚಾಂಗ ಶ್ರಾವಣದ ಮೂಲಕ ಭವಿಷ್ಯದ ಭಾದೆಯನ್ನು ತಿಳಿಯಲು ಜನರು ಕುತೂಹಲದಿಂದ ಕಾಯುತ್ತಾರೆ. ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಪಂಚಾಂಗದ ಅಭ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ತಜ್ಞರು ಓದಿ, ವರ್ಷವಿಡೀ ನಡೆಯಬಹುದಾದ ಕಾರ್ಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡುತ್ತಾರೆ. ಉಗಾದಿಯು ಹೊಸ ಆಲೋಚನೆಗಳಿಗೆ, ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಮತ್ತು ಯಶಸ್ವಿ ಪ್ರಾರಂಭಗಳ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ.
- ರಾಮನವಮಿ (ಮಾರ್ಚ್ 31, 2025):
ರಾಮನವಮಿ ಹಬ್ಬವು ರಾಮನ ಜನ್ಮದಿನವನ್ನು ಆಚರಿಸಲು ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ. ಶ್ರೀರಾಮನ ಜನ್ಮದ ನೆನಪಿಗಾಗಿ ಭಕ್ತರು ರಾತ್ರಿಯ ಪೂರ್ತಿ ಭಜನೆ, ಕೀರ್ತನೆ, ಪೂಜೆಗಳನ್ನು ನೆರವೇರಿಸುತ್ತಾರೆ. ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಶ್ರೀರಾಮನ ವಿಗ್ರಹವನ್ನು ಅಲಂಕರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಕೀರ್ತನೆಗಳು, ಪೂಜಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳು ಜರುಗುತ್ತವೆ. ಹಲವಾರು ಜನರು ಉಪವಾಸವಿರುತ್ತಿದ್ದು, ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಪೂಜೆಯನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಾರೆ. ರಾಮನವಮಿ ಹಬ್ಬವು ಧರ್ಮ, ದಯೆ ಮತ್ತು ಕಷ್ಟ ಸಹಿಸುವ ಶಕ್ತಿಯ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ. ಈ ಹಬ್ಬವು ಕೇವಲ ಆಚರಣೆಯ ದಿನವಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಅದು ಕುಟುಂಬದ ಶ್ರದ್ಧಾ ಮತ್ತು ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಪುನಃಸ್ಥಾಪಿಸುತ್ತದೆ.
ಏಪ್ರಿಲ್ – ವೈಶಾಖ
- ಹನುಮ ಜಯಂತಿ (ಏಪ್ರಿಲ್ 14, 2025):
ಹನುಮ ಜಯಂತಿ ಹನುಮಂತನ ಜನ್ಮದಿನವಾಗಿದೆ. ಈ ದಿನ ಹನುಮಂತನ ಆರಾಧನೆಯ ಮೂಲಕ ಶ್ರದ್ಧಾವಂತರು ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಧೈರ್ಯವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಹನುಮಂತನ ದೇವಾಲಯಗಳಿಗೆ ತೆರಳುತ್ತಾರೆ. ಹನುಮಂತನಿಗೆ ವಿಶೇಷ ಹೋಮ, ಆರತಿ, ಪೂಜಾ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಆ ದಿನ ಬೆಳಿಗ್ಗೆಯಿಂದಲೇ ಆರಂಭಿಸುತ್ತಾರೆ. ಹನುಮ ಜಯಂತಿಯಂದು ಆಂಜನೇಯನ ಕೃಪೆಗೆ ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಶತ್ರುಗಳಿಂದ ಮತ್ತು ದೇಹ-ಮನೋಬಲದಿಂದ ಉನ್ನತ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಶಕ್ತಿ ಪಡೆಯಬಹುದು ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆ ಇದೆ.
ಮೇ – ಜ್ಯೇಷ್ಠ
- ಅಕ್ಷಯ ತೃತೀಯ (ಮೇ 2, 2025):
ಅಕ್ಷಯ ತೃತೀಯ ಹಬ್ಬವು ಕನ್ನಡ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ನಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಶುಭಕರ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು. “ಅಕ್ಷಯ” ಅಂದರೆ ಎಂದಿಗೂ ಕ್ಷೀಣಿಸದ ಎಂಬ ಅರ್ಥವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ದಿನದಂದು ಧನಸಂಪತ್ತಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಯಾವುದೇ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಆರಂಭಿಸುವುದು ಶುಭವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ದಿನದಂದು ಚಿನ್ನಾಭರಣ ಅಥವಾ ಹೊಸ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಖರೀದಿಸುವ ರೂಢಿಯಿದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಈ ದಿನದ ಸಂಪತ್ತು ಎಂದಿಗೂ ಹಾಳಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆಯಿದೆ. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ವೈಶ್ಯ ಸಮುದಾಯದವರು ಅಕ್ಷಯ ತೃತೀಯದಂದು ವ್ಯಾಪಾರ ಅಥವಾ ಹೊಸ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಆರಂಭಿಸುತ್ತಾರೆ.
- ನರಸಿಂಹ ಜಯಂತಿ (ಮೇ 9, 2025):
ನರಸಿಂಹ ಜಯಂತಿ ವಿಷ್ಣು ದೇವನ ಅವತಾರವಾಗಿರುವ ನರಸಿಂಹನ ಜನ್ಮದಿನವನ್ನು ಆಚರಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಶ್ರದ್ಧಾ ಮತ್ತು ಭಯದ ಸಂಕೇತವಾಗಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ನರಸಿಂಹನು ತನ್ನ ಭಕ್ತ ಪ್ರಹ್ಲಾದನನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಮತ್ತು ಶತ್ರು ಹಿರಣ್ಯಕಶಿಪುವಿನ ಮೇಲೆ ಜಯ ಸಾಧಿಸಲು ಉಲ್ಕಶಕ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ ಬಂದನೆಂದು ಪುರಾಣಗಳು ಹೇಳುತ್ತವೆ. ಈ ದಿನದಂದು ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ನರಸಿಂಹನ ವಿಗ್ರಹಕ್ಕೆ ಅಭಿಷೇಕ, ಹೋಮ, ಪೂಜೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
2025ರ ಕನ್ನಡ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ಅವಲೋಕನ: ಹಬ್ಬಗಳು, ರಜಾದಿನಗಳು ಮತ್ತು ಶುಭ ದಿನಗಳು
ಕನ್ನಡಿಗರು ಅವಲಂಬಿಸುವ 2025ರ ಕನ್ನಡ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ಪೈಗನರು ಮತ್ತು ವೃತ್ತಿಗಳು ಹಬ್ಬಗಳು ಮತ್ತು ಶ್ರದ್ಧಾ ಆಚರಣೆಗಳಿಗಾಗಿ ಚಂದ್ರಕಲೆ ಮತ್ತು ಸೌರವೃತ್ತಗಳ ಮೇಲೆ ಆಧಾರಿತ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ಆಗಿದೆ. ಕರ್ನಾಟಕದಂತಹ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಕನ್ನಡಿಗರು ಜನಾಂಗವಾಗಿ ಆಚರಿಸುವ ಈ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮತ್ತು ಪಾರಂಪರಿಕ ಆಚರಣೆಗಳಿಗೆ ಅನೇಕ ಘನಮಾಲೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಈ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ 2025ರ ಕನ್ನಡ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ನಲ್ಲಿನ ಪ್ರಮುಖ ಹಬ್ಬಗಳು, ಧಾರ್ಮಿಕ ಆಚರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಶುಭ ದಿನಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳೋಣ.
ಜೂನ್ – ಆಷಾಢ
- ವಟ ಸಾವಿತ್ರಿ ವ್ರತ (ಜೂನ್ 15, 2025): ಇದನ್ನು ವಿವಾಹಿತ ಮಹಿಳೆಯರು ತಮ್ಮ ಪತಿಯ ಆಯುಷ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಮಹಿಳೆಯರು ವಟ ವೃಕ್ಷವನ್ನು ಪೂಜಿಸಿ, ಸಾವಿತ್ರಿ ಮತ್ತು ಸತ್ಯವಾನನ ಕಥೆಯನ್ನು ಓದುತ್ತಾರೆ. ಕನ್ನಡಿಗ ಮಹಿಳೆಯರು ವಟ ವೃಕ್ಷಕ್ಕೆ ಹಾರವನ್ನು ಕಟ್ಟುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ವಿಶೇಷ ಪೂಜೆಯನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಸಾವಿತ್ರಿ ಸತ್ಯವಾನನ ಕಥೆ ಪತಿವ್ರತೆಯ ಶಕ್ತಿಯ ಕುರಿತಾದ ವಿಶೇಷ ಕಥೆಯನ್ನು ಹೆತ್ತತ್ತಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತದೆ.
ಜುಲೈ – ಶ್ರಾವಣ
- ನಾಗ ಪಂಚಮಿ (ಜುಲೈ 30, 2025): ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ನಾಗ ಪಂಚಮಿ ಸರ್ಪ ದೇವತೆಗಳಿಗೆ ಗೌರವ ನೀಡಲು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಭಕ್ತರು ಹಾಲು, ಹೂಗಳು ಮತ್ತು ಅರಿಶಿನವನ್ನು ನಾಗದೇವತೆಗಳಿಗೆ ಅರ್ಪಣೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಈ ಆಚರಣೆ ಸಮಾಧಾನ ಮತ್ತು ಕುಟುಂಬದ ಸುರಕ್ಷತೆಗಾಗಿ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ನಾಗ ದೇವತೆಯ ಪೂಜೆಯನ್ನು ನಡೆಸುವುದು, ವಿಷಪೂರಿತ ಜೀವಿಗಳ ಕೇಡುಗಳಿಂದ ರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿದೆ.
ಆಗಸ್ಟ್ – ಶ್ರಾವಣ / ಭಾದ್ರಪದ
- ವರಮಹಾಲಕ್ಷ್ಮಿ ವ್ರತ (ಆಗಸ್ಟ್ 8, 2025): ಇದು ವಿವಾಹಿತ ಮಹಿಳೆಯರು ತಪಸ್ಸು ಮತ್ತು ಪೂಜೆ ಮಾಡುವ ಪ್ರಮುಖ ಹಬ್ಬವಾಗಿದೆ. ಕುಟುಂಬದ ಐಶ್ವರ್ಯ ಮತ್ತು ಸುಖ ಶಾಂತಿಗಾಗಿ ಈ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಹಬ್ಬದಲ್ಲಿ ಲಕ್ಷ್ಮೀ ದೇವಿಯ ಪೂಜೆಯನ್ನು ಮಾಡಿ ತಪಸ್ಸನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಒಟ್ಟು ಕುಟುಂಬದ ಯೋಗಕ್ಷೇಮಕ್ಕಾಗಿ ಈ ವ್ರತವನ್ನು ಮಹಿಳೆಯರು ಎಣಿಸುತ್ತಾರೆ.
- ರಾಖಿ ಬಾಂಧನ (ಆಗಸ್ಟ್ 9, 2025): ಸೋದರ-ಸೋದರಿಯರ ಬಾಂಧವ್ಯದ ಸಂಕೇತವಾದ ರಾಖಿ ಬಾಂಧನ ಹಬ್ಬವು ಅಪಾರ ಆನಂದದೊಂದಿಗೆ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ದಿನ ಸೋದರಿಯರು ತಮ್ಮ ಸೋದರರಿಗೆ ರಾಖಿಯನ್ನು ಕಟ್ಟಿ ಅವರ ರಕ್ಷಣೆಗೆ ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತಾರೆ. ಬಾಂಧವ್ಯದ ಸಿಹಿತನವನ್ನು ಪ್ರತಿಫಲಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುತ್ತದೆ.
- ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ ಜನ್ಮಾಷ್ಟಮಿ (ಆಗಸ್ಟ್ 16, 2025): ಇದು ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನ ಜನ್ಮದಿನದ ಹಬ್ಬವಾಗಿದ್ದು, ಈ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಭಕ್ತರು ತಪಸ್ಸು, ರಾತ್ರಿ ಪೂಜೆ, ಭಜನೆ, ನೃತ್ಯಗಳ ಮೂಲಕ ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಶಿಶು ಕೃಷ್ಣನ ಜನ್ಮವನ್ನು ಹರ್ಷದಿಂದ ಆಚರಿಸಿ, ವಿಶೇಷ ಪೂಜೆಯನ್ನು ನೆರವೇರಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ – ಭಾದ್ರಪದ / ಆಶ್ವಯುಜ
- ಗಣೇಶ ಚತುರ್ಥಿ (ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 5, 2025): ಕರ್ನಾಟಕದ ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯ ಹಬ್ಬಗಳಲ್ಲಿ ಗಣೇಶ ಚತುರ್ಥಿಯು ಪ್ರಮುಖವಾಗಿದೆ. ಗಣೇಶನ ಜನ್ಮದ ದಿನವನ್ನಾಗಿ ಈ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಭಕ್ತರು ತಮ್ಮ ಮನೆಗಳಿಗೆ ಗಣೇಶನ ವಿಗ್ರಹವನ್ನು ತಂದು, ಆರತಿ ಮಾಡಿ, ದೀಪಾರಾಧನೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಈ ದಿನದಂದು ವಿಶೇಷ ಸಿಹಿತಿಂಡಿ ಮೋದಕವನ್ನು ಅರ್ಪಣೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಹಬ್ಬದ ನಂತರ ಗಣೇಶನ ವಿಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಉತ್ಸಾಹದ ಮೆರವಣಿಗೆಯೊಂದಿಗೆ ನೀರಿಗೆ ಮುಳುಗಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಅಕ್ಟೋಬರ್ – ಆಶ್ವಯುಜ / ಕಾರ್ತಿಕ
- ನವರಾತ್ರಿ ಮತ್ತು ದಸರಾ (ಅಕ್ಟೋಬರ್ 1-9, 2025): ದಸರಾ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಮೈಸೂರು ನಗರದಲ್ಲಿ ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿ, ದೊಡ್ಡ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ನವರಾತ್ರಿ ಹಬ್ಬವು ಒಂಬತ್ತು ದಿನಗಳದು ಮತ್ತು ದುರ್ಗಾದೇವಿಗೆ ಅರ್ಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮೈಸೂರು ದಸರಾ ಹಬ್ಬವು ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿ ಪಡೆದಿದ್ದು, ಅನೇಕ ಪ್ರವಾಸಿಗರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತದೆ. ಮೆರವಣಿಗೆಗಳು, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ಮತ್ತು ಮೈಸೂರು ಅರಮನೆ ಲ್ಯಾಂಪಿಂಗ್ ಪ್ರತಿ ವರ್ಷದಂತೆ 2025 ರಲ್ಲಿಯೂ ಕೂಡ ಹಬ್ಬದ ಭಾಗವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
- ವಿಜಯದಶಮಿ (ಅಕ್ಟೋಬರ್ 9, 2025): ಇದು ಸತ್ಸಂಗ ಮತ್ತು ಅಸತ್ಸಂಗದ ಮೇಲೆ ವಿಜಯದ ಪ್ರತೀಕವಾದ ಹಬ್ಬ. ಈ ದಿನ ವಿಶೇಷ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ಮತ್ತು ಮೆರವಣಿಗೆಗಳ ಮೂಲಕ ಪ್ರೀತಿಯನ್ನು ಹೊಳೆಯುತ್ತವೆ. ಹೊಸ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ಇದು ಅತ್ಯಂತ ಶುಭಕರ ದಿನವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ.
- ಕೋಜಗಾರಿ ಪೂರ್ಣಿಮೆ (ಅಕ್ಟೋಬರ್ 16, 2025): ಆಶ್ವಯುಜ ಮಾಸದ ಪೂರ್ಣಿಮೆಯಂದು ಈ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಲಕ್ಷ್ಮೀ ದೇವಿಗೆ ಅರ್ಪಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ದಿನ ಭಕ್ತರು ರಾತ್ರಿ ಜಾಗರಣ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಲಕ್ಷ್ಮೀ ದೇವಿಯ ಆರಾಧನೆ ಮಾಡಿ ಐಶ್ವರ್ಯವನ್ನು ಬೇಡುವುದು ರೂಢಿಯಾಗಿದೆ.
ನವೆಂಬರ್ – ಕಾರ್ತಿಕ
- ಕಾರ್ತಿಕ ಪೂರ್ಣಿಮೆ (ನವೆಂಬರ್ 14, 2025): ಇದು ವಿಷ್ಣು ದೇವತೆಗೆ ಹಾಗೂ ಗಂಗಾ ನದಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಹಬ್ಬವಾಗಿದೆ. ಭಕ್ತರು ನದಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ನಾನ ಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ಶಾಂತಿಯ ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಮಾಡುವ ದಿನ. ಈ ದಿನದಂದು ವಿಶೇಷ ಪೂಜೆಯನ್ನು ನೆರವೇರಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ವಿಶೇಷ ಹೋಮಗಳನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಾರೆ.
ಡಿಸೆಂಬರ್ – ಮಾರ್ಗಶಿರ
- ಮೋಕ್ಷದ ಏಕಾದಶಿ (ಡಿಸೆಂಬರ್ 3, 2025): ಈ ದಿನ ಉಪವಾಸ ಮತ್ತು ಪೂಜೆಯನ್ನು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಪುನರ್ಜನ್ಮದ ಚಕ್ರದಿಂದ ಮುಕ್ತಿ ಹೊಂದಲು ಭಕ್ತರು ಈ ದಿನವನ್ನು ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ.
- ಧನು ಸಂಕ್ರಾಂತಿ (ಡಿಸೆಂಬರ್ 16, 2025): ಧನುರ್ಮಾಸ ಮಾಸದ ಆರಂಭದ ಈ ದಿನವನ್ನು ದೇವರಾದ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಆರಾಧನೆಗೆ ವಿಶೇಷವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಪರ್ಯಾಯ ಆಚರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಮುಖ ದಿನಗಳು
ಪ್ರಮುಖ ಹಬ್ಬಗಳ ಹೊರತಾಗಿ, ಕನ್ನಡ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ನಲ್ಲಿ ಅಮಾವಾಸ್ಯೆ (ಹೊಸ ಚಂದ್ರ) ಮತ್ತು ಪೂರ್ಣಿಮೆಯಂತಹ ದಿನಗಳು ಮಹತ್ವವಿರುತ್ತವೆ, ಇದು ವಿವಿಧ ವಿಧದ ಆಚರಣೆಗಳಿಗೆ ಹಮ್ಮಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಎರಡು ಬಾರಿ ಬರುವ ಏಕಾದಶಿ ದಿನಗಳು ಮತ್ತು ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಬರುವ ಸಂಕಷ್ಟಿ ಚತುರ್ಥಿಯನ್ನು ವಿಷ್ಣು ಮತ್ತು ಗಣೇಶನ ಭಕ್ತರು ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಕನ್ನಡ ಪಂಚಾಂಗ: ಶುಭ ಸಮಯದ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ
ಕನ್ನಡ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ನಲ್ಲಿ ಮುಹೂರ್ತಗಳಿಗೆ ವಿಶೇಷ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಿವಾಹ, ಗೃಹಪ್ರವೇಶ ಮತ್ತು ಹೊಸ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ಕನ್ನಡಿಗರು ಪಂಚಾಂಗವನ್ನು ನೋಡಿ ಶುಭ ಮುಹೂರ್ತವನ್ನು ಆರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಪಂಚಾಂಗವು ಶುಭ ದಿನ ಮತ್ತು ಮುಹೂರ್ತಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ಮೂಲಕ ಜನರನ್ನು ಈ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.