
BMI (బాడీ మాస్ ఇండెక్స్) అనేది వ్యక్తి యొక్క ఎత్తు మరియు బరువును ఆధారంగా తీసుకుని, శరీరంలోని కొవ్వు స్థితిని అంచనా వేసే ఒక సాధారణ పద్ధతి. ఇది నేరుగా శరీరంలోని కొవ్వు స్థాయిని కొలవదు కానీ, శరీరంలో కొవ్వు స్థాయి ఎక్కువ లేదా తక్కువ ఉందని సంకేతాన్ని ఇస్తుంది.
BMI గణన పద్ధతి:
BMI=Weight (kg)Height (m)2BMI = \frac{\text{Weight (kg)}}{\text{Height (m)}^2}BMI=Height (m)2Weight (kg)
BMI యొక్క వర్గీకరణలు
- సాధారణ BMI (Normal BMI): 18.5 నుండి 24.9 మధ్య ఉంటే, అది సులభంగా ‘సాధారణ’ బరువు (Normal Weight) గా పరిగణించబడుతుంది.
- అధిక బరువు (Overweight): 25 నుండి 29.9 మధ్య ఉంటే, అది ‘అధిక బరువు’ (Overweight) గా పరిగణించబడుతుంది.
- స్థూలకాయం (Obesity): 30 లేదా అంతకంటే ఎక్కువ ఉంటే, అది ‘స్థూలకాయం’ (Obesity) గా పరిగణించబడుతుంది.
BMI మరియు అధిక బరువు
BMI 25 నుండి 29.9 మధ్య ఉంటే, అది ‘అధిక బరువు’ (Overweight) గా పరిగణించబడుతుంది. అధిక బరువు ఉండటం అనేది శరీరంలో కొవ్వు ఎక్కువగా పేరుకుపోయిందని సూచిస్తుంది.
అధిక BMI తో శరీర ఆరోగ్య మార్పులు
- ఎక్కువ రక్తపోటు (High Blood Pressure)
- BMI ఎక్కువగా ఉంటే, రక్తనాళాల్లో కొవ్వు పేరుకుపోతుంది.
- ఇది రక్త ప్రవాహాన్ని అడ్డుకొని, గుండెకు ఎక్కువ పని చేయడానికి దారితీస్తుంది.
- అధిక రక్తపోటు వల్ల గుండె మరియు ఇతర అవయవాలకు తగినంత రక్త సరఫరా జరగకపోవడం వల్ల గుండెజబ్బులు, స్ట్రోక్, మరియు ఇతర సమస్యలు తలెత్తుతాయి.
- మధుమేహం (Diabetes)
- BMI ఎక్కువగా ఉన్నవారు మధుమేహానికి (Diabetes) గురయ్యే అవకాశం ఎక్కువగా ఉంటుంది.
- అధిక కొవ్వు శరీరంలో ఇన్సులిన్ ఉత్పత్తిని తగ్గిస్తుంది, దీని ఫలితంగా, టైప్-2 మధుమేహం సంభవిస్తుంది.
- మధుమేహం వల్ల గుండె, మూత్రపిండాలు, మరియు నరాలపై ప్రభావం ఉంటుందని పరిశోధనలు చెబుతున్నాయి.
- పచనం సమస్యలు (Digestive Problems)
- అధిక బరువు ఉన్నవారిలో పచనం సమస్యలు ఎక్కువగా కనిపిస్తాయి.
- అధిక బరువు వల్ల మలబద్ధకం, అజీర్ణం, మరియు గ్యాస్ట్రిక్ సమస్యలు తలెత్తుతాయి.
- ఇది శరీరానికి తగిన పోషకాలు అందకపోవడానికీ, జీర్ణ వ్యవస్థ పనితీరును తగ్గించడానికీ దారితీస్తుంది.
BMI మరియు స్థూలకాయం
BMI 30 లేదా అంతకంటే ఎక్కువగా ఉంటే, అది ‘స్థూలకాయం’ (Obesity) అని పరిగణించబడుతుంది. స్థూలకాయంతో ఉన్నవారు అనేక ఆరోగ్య సమస్యలకు గురయ్యే అవకాశం ఉంది.
స్థూలకాయ BMI కారణంగా వచ్చే ఆరోగ్య సమస్యలు
- గుండె వ్యాధులు (Heart Disease)
- స్థూలకాయం ఉన్నవారిలో గుండె సంబంధిత వ్యాధుల బారిన పడే ప్రమాదం అధికంగా ఉంటుంది.
- రక్తనాళాల్లో కొలెస్ట్రాల్ పేరుకుపోవడం వల్ల రక్త ప్రవాహం తగ్గిపోయి గుండెకు తగినంత రక్త సరఫరా జరగదు.
- ఈ సమస్య గుండె జబ్బులు, హైపర్టెన్షన్, మరియు స్ట్రోక్ వంటి సమస్యలకు దారితీస్తుంది.
- అస్థి సంధి వ్యాధులు (Osteoarthritis)
- స్థూలకాయం కారణంగా శరీరంలోని కీలక జాయింట్లపై ఒత్తిడి పెరుగుతుంది.
- అధిక బరువు వల్ల మోకాళ్ళు, వెన్ను, మరియు నడుము వంటి భాగాలపై ఒత్తిడి పడుతుంది, దీని వల్ల నొప్పి మరియు వాపు వస్తాయి.
- ఈ సమస్యలు క్రమంగా కార్టిలేజ్ డ్యామేజ్ (Cartilage Damage) మరియు కదలికలో ఇబ్బందులకు దారితీస్తాయి.
- శ్వాస సంబంధిత సమస్యలు (Respiratory Problems)
- అధిక BMI ఉన్నవారు శ్వాస సంబంధిత సమస్యలకు గురయ్యే అవకాశం ఎక్కువగా ఉంటుంది.
- అధిక బరువు వల్ల శ్వాసనాళాలు కుదించబడతాయి, దీని వల్ల నిమ్ముష్టి, అస్తమా, మరియు స్లీప్ అప్నియా వంటి సమస్యలు తలెత్తుతాయి.
- స్లీప్ అప్నియా ఉన్నవారు నిద్రలో శ్వాస ఆగిపోవడం లేదా తగినంత శ్వాస తీసుకోలేకపోవడం వంటి సమస్యలకు గురవుతారు.
- మెటబాలిక్ డిజార్డర్లు (Metabolic Disorders)
- స్థూలకాయం మరియు అధిక BMIతో ఉన్నవారిలో మెటబాలిక్ డిజార్డర్లు సంభవించే ప్రమాదం ఎక్కువగా ఉంటుంది.
- అధిక BMI ఉన్నవారిలో ఇన్సులిన్ నిరోధకత (Insulin Resistance) పెరుగుతుంది, ఇది టైప్ 2 మధుమేహానికి కారణం.
- అధిక BMI ఉన్న మహిళల్లో, పొలీసిస్టిక్ ఒవరీ సిండ్రోమ్ (PCOS) కూడా ఎక్కువగా వస్తుంది.
BMI పిల్లలలో కూడా అదే విధంగా పనిచేస్తుందా?
పిల్లల BMI కూడా పెద్దవారిలా వయస్సు మరియు బరువుకు అనుగుణంగా ఉంటుంది, కానీ వయస్సు మరియు లింగాన్ని పరిగణనలోకి తీసుకోవడం చాలా ముఖ్యం. పిల్లలు వయస్సుకు అనుగుణంగా BMI పరిమాణాలు విభిన్నంగా ఉంటాయి.
పిల్లల BMIలో విభిన్నతలు
- వయస్సు మరియు లింగం ఆధారంగా
- పిల్లలు వయస్సు పెరుగుతున్న కొద్దీ BMI కూడా మారుతూ ఉంటుంది.
- బాగా చిన్న వయస్సులో పిల్లలు సాధారణంగా తక్కువ BMI కలిగి ఉంటారు, కానీ వయస్సు పెరిగే కొద్దీ, ఇది కొంత పెరుగుతుంది.
- పురుషులలో కండరాల అభివృద్ధి కారణంగా BMI ఎక్కువగా ఉంటుంది, మహిళలలో సహజంగా కొవ్వు ఎక్కువగా ఉండటం వల్ల BMI కూడా కొంత ఎక్కువగా ఉంటుంది.
- పిల్లల BMI percentile
- పిల్లల BMIని వారి వయస్సు మరియు లింగం ఆధారంగా percentile (సతవశాతం) పద్ధతిలో కొలుస్తారు.
- 85వ percentile నుండి 94వ percentile వరకు ఉంటే, అదను అధిక బరువు సంకేతంగా పరిగణిస్తారు.
- 95వ percentile కంటే ఎక్కువ అయితే, అది స్థూలకాయ సంకేతంగా పరిగణించబడుతుంది.
BMI విలువ మరియు పరిమితులు
BMI శరీరంలోని కొవ్వు స్థాయిని నేరుగా కొలవదు కానీ, సాధారణ ఆరోగ్య సంకేతాల కోసం ఒక ప్రాథమిక సూచీగా పనిచేస్తుంది.
- BMI ఎక్కువగా ఉంటే
- అధిక BMI ఉన్న వ్యక్తులు గుండె వ్యాధులు, టైప్ 2 మధుమేహం, మరియు ఇతర ఆరోగ్య సమస్యలకు గురవుతారు.
- అందువల్ల, BMI తగ్గించడానికి సరైన వ్యాయామం, తక్కువ కొవ్వు ఆహారం, మరియు ఆరోగ్యకరమైన జీవన విధానాన్ని అనుసరించడం అవసరం.
- BMI తక్కువగా ఉంటే
- తక్కువ BMI ఉన్నవారు పోషక లోపం లేదా బలహీనతకు గురవుతారు.
- అటువంటి వారిలో రోగ నిరోధక శక్తి కూడా తక్కువగా ఉంటుంది.
BMI ఆధారంగా సులభమైన ఆరోగ్య పద్ధతులు
BMI (బాడీ మాస్ ఇండెక్స్) అనేది శరీర బరువు మరియు ఎత్తు ఆధారంగా శరీరంలో కొవ్వు స్థాయిని అంచనా వేసే ఒక పద్ధతి. BMI ఎక్కువగా ఉన్నవారికి ఇది అధిక బరువు లేదా స్థూలకాయం సంకేతం ఇస్తుంది, అలాగే తక్కువ BMI ఉన్నవారికి ఇది పోషక లోపాన్ని లేదా బలహీనతను సూచిస్తుంది.
1. అధిక BMI కోసం వ్యాయామం మరియు పోషకాహారం
అధిక BMI ఉన్నవారు తమ శరీర బరువును తగ్గించడానికి సరైన పోషకాహారం మరియు వ్యాయామాన్ని అనుసరించడం ముఖ్యం.
- పోషకాహారం
- తక్కువ కొవ్వు కలిగిన ఆహారాలు తీసుకోవడం మంచిది. ఉదాహరణకు, తక్కువ కొవ్వు కలిగిన పాలు, పెరుగు, మరియు తక్కువ కొవ్వు ఆహారాలు.
- అధిక ఫైబర్ ఉన్న ఆహారాలు తీసుకోవడం వల్ల పొట్ట నిండిన భావన వస్తుంది, తద్వారా తినే ఆహార పరిమాణం తగ్గుతుంది. ఉదాహరణకు, కూరగాయలు, పండ్లు, గోధుమ రొట్టెలు, మరియు సాలడ్ లాంటి ఆహారాలు.
- తక్కువ క్యాలరీల ఆహారాలు, ముఖ్యంగా తక్కువ చక్కెర, తక్కువ నూనె ఉపయోగించడం ముఖ్యం. చిప్స్, కేకులు, మరియు పిండివంటలు తగ్గించడం వల్ల అధిక బరువు తగ్గించవచ్చు.
- నీటిని ఎక్కువగా తాగడం కూడా బరువు తగ్గడంలో సహాయపడుతుంది. నీరు శరీరంలోని చెడు పదార్థాలను వెలుపలికి తీసివేయడంలో సహాయపడుతుంది.
- వ్యాయామం
- రోజువారీ వ్యాయామం BMI తగ్గించడంలో కీలక పాత్ర పోషిస్తుంది. కనీసం 30 నిమిషాలు నడక లేదా పరుగులు తీసే వ్యాయామం శరీర బరువును తగ్గించడంలో సహాయపడుతుంది.
- యోగా శరీరానికి బలం, సహనం, మరియు శ్వాస నిబంధనలను మెరుగుపరచడంలో సహాయపడుతుంది.
- సైక్లింగ్, ఈత, మరియు డాన్స్ వంటి క్రీడా వ్యాయామాలు కూడా శరీర బరువు తగ్గించడంలో సహాయపడతాయి.
2. తక్కువ BMI కోసం పోషకాహారం
తక్కువ BMI ఉన్నవారు శరీర బరువును పెంచుకోవడానికి సరైన పోషకాహారం తీసుకోవడం ముఖ్యం.
- పోషకాహారం
- అధిక ప్రోటీన్ ఉన్న ఆహారాలు తీసుకోవడం వల్ల కండరాల అభివృద్ధి జరగడమే కాక, శరీర బలహీనత కూడా తగ్గుతుంది. గుడ్లు, చికెన్, చేపలు, మరియు పాలు వంటి ఆహారాలు ప్రోటీన్ అధికంగా ఉంటాయి.
- మొత్తం ధాన్యాలు, బియ్యం, గోధుమ రొట్టెలు, మరియు పాస్తా వంటి ఆహారాలు శరీర బరువు పెంచడంలో సహాయపడతాయి.
- అధిక క్యాలరీలు కలిగిన ఆహారాలు, పాలు, నెయ్యి, మరియు చిక్కటి పానీయం తీసుకోవడం ద్వారా BMIని మెరుగుపరచవచ్చు.
- బాదం, పుస్తెలు, మరియు ఇతర గింజలు కూడా తినడం వల్ల శరీర బరువు పెరగడంలో సహాయపడతాయి.
BMI మరియు శరీర ఆరోగ్య నిర్వహణ
BMI ఆధారంగా శరీర ఆరోగ్యాన్ని మెరుగుపరచడానికి సరైన ఆహారం, వ్యాయామం, మరియు జీవన విధానాన్ని పాటించడం ముఖ్యమైంది.
- అధిక BMI
- వ్యాయామం, తక్కువ కొవ్వు, అధిక ఫైబర్ కలిగిన ఆహారం, మరియు రోజువారీ నడక ద్వారా BMI తగ్గించుకోవచ్చు.
- అధిక కొవ్వు ఉన్న ఆహారాలు, ఫాస్ట్ ఫుడ్, మరియు అధిక చక్కెర ఉన్న ఆహారాలను తగ్గించడం మంచిది.
- ధూమపానం మరియు మద్యం వంటి అలవాట్లను తగ్గించడం వల్ల గుండె సంబంధిత వ్యాధుల ప్రమాదం కూడా తగ్గుతుంది.
- తక్కువ BMI
- ప్రోటీన్ మరియు క్యాలరీలు అధికంగా ఉన్న ఆహారాన్ని తీసుకోవడం వల్ల BMI మెరుగుపడుతుంది.
- శరీర బరువు పెరగడానికి అధిక ప్రోటీన్ కలిగిన ఆహారం తీసుకోవడం ముఖ్యం.
- వ్యాయామం కూడా BMI పెంచడంలో సహాయపడుతుంది, ముఖ్యంగా బరువులు ఎత్తడం మరియు పుష్-అప్స్ వంటి వ్యాయామాలు కండరాల అభివృద్ధికి ఉపకరిస్తాయి.
తేలికగా BMI అంచనా పద్ధతి
BMI అనేది శరీర బరువు మరియు ఎత్తు ఆధారంగా శరీర స్థితిని అంచనా వేసే పద్ధతిగా ఉపయోగపడుతుంది.
- శరీర బరువు మరియు BMI అంచనా
- BMI ద్వారా శరీర బరువు అనుగుణంగా ఉందా లేదా అధిక లేదా తక్కువ అని తెలుసుకోవచ్చు.
- సరైన ఆహారం మరియు వ్యాయామం ద్వారా BMI స్థాయిని సంతులితం చేయవచ్చు.
- పిల్లల BMI
- పిల్లల BMI కూడా ఈ పద్ధతిలోనే అంచనా వేయవచ్చు. పిల్లలు ఎత్తు, బరువు, మరియు వయస్సు ఆధారంగా BMI అంచనాలు చేసుకోవడం వల్ల పిల్లల శరీర స్థితిని సకాలంలో తెలుసుకోవచ్చు.
- పిల్లల BMI సరిగా లేకపోతే, పోషకాహారం మరియు వ్యాయామం ద్వారా తగిన మార్గాలు అనుసరించడం అవసరం.
నిర్దిష్ట మార్గాలు
BMIను స్థిరంగా ఉంచడానికి, సరైన ఆహారం, వ్యాయామం, మరియు జీవన విధానాన్ని అనుసరించడం ద్వారా ఆరోగ్యాన్ని మెరుగుపరచుకోవచ్చు.